Heb je hier wat aan gehad? Abonneer dan op mijn YouTube kanaal: 
Doneer meneer Wietsma een kopje koffie: 
Klik hier voor een samenvatting van de video
Katrollen kunnen je helpen bij het optillen van hele zware voorwerpen. We hebben twee verschillende katrollen
Vaste katrollen
Deze katrollen bewegen NIET mee met het geen wat je optilt. Ze zitten bijvoorbeeld vast aan de muur of aan het plafond. Ze veranderen de kracht die nodig is om iets op te tillen dus niet, maar kunnen we de richting van de kracht veranderen.
Losse katrollen
Deze katrollen bewegen mee met het voorwerp wat je optilt, ze zitten dus los. Naast dat ze ook de richting van de kracht kunnen veranderen, kunnen ze ook de grootte van de kracht veranderen het je dus makkelijker maken iets op te tillen.
Nu is het aantal katrollen niet belangrijk om uit te rekenen met hoeveel de kracht verkleint wordt. Het belangrijke is over hoeveel touwen de kracht verdeeld wordt. Dus hoeveel touwen worden er korter wanneer je iets optilt? In de afbeelding hieronder zie je een doos die wordt opgetild met behulp van katrollen.
Als ja aan het touw trekt, worden er als het waren 5 touwen gebruikt. Maar je trekt hierbij naar beneden terwijl de kist omhoog gaat. Het touw waar je aan trekt telt hierbij dus niet mee en dus zijn het 4 touwen. De kracht wordt nu over 4 touwen verdeeld en wordt 4 keer zo klein. Nu is dit niet gratis. Om de doos bijvoorbeeld 0,5 m omhoog te hijsen moet je 4 touwen verkleinen met 0,5 m dus in totaal moet je 0,5 ∙ 4 = 2 m touw inhalen.
Het kan ook zijn dat je juist naar boven trekt in diezelfde richting als dat je de doos wilt hebben. Zoals in de afbeelding hieronder.
Nu trek je met de kist mee naar boven en telt je touw wel mee. Ook hierbij wordt de kracht dus 4 keer kleiner en de lengte touw die je binnenhaalt 4 keer groter.
Met katrollen kun je het gewicht alleen in hele factoren verkleinen, dus 2x, 3x, 4x, 5x etc. En onthoud dat dan het aantal meter touw wat je inhaalt juist vergroot wordt met diezelfde factor!
Quiz-summary
0 of 7 questions completed
Questions:
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
Information
Maak de quiz om te zien of je het snapt
You have already completed the quiz before. Hence you can not start it again.
Quiz is loading...
You must sign in or sign up to start the quiz.
You have to finish following quiz, to start this quiz:
Resultaten
0 van de 7 vragen goed
Time has elapsed
Categories
- Not categorized 0%
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- Beantwoord
-
Vraag 1 van 7
1. Question
Wat is de functie van een vaste katrol:
Correct
Incorrect
-
Vraag 2 van 7
2. Question
Wat is de functie van een losse katrol?
Correct
Incorrect
-
Vraag 3 van 7
3. Question
Je wilt een hele zware kast optillen met een massa van 230 kg. Jouw maximale kracht is 290 N. Je gaat een opstelling met katrollen maken. Hoeveel touwen moeten er dan korter worden? Gebruik g = 9,81 N/kg (geef je antwoord in een heel getal)
- (8) touwen
Correct
F = 230 kg ∙ 9,81 = 2256,3 N
Hoeveel keer meer is dit dan jou kracht?
2256,3 / 290 = 7,8 keer
Afronden naar boven is 8 keer.
Incorrect
F = 230 kg ∙ 9,81 = 2256,3 N
Hoeveel keer meer is dit dan jou kracht?
2256,3 / 290 = 7,8 keer
Afronden naar boven is 8 keer.
-
Vraag 4 van 7
4. Question
Je tilt een doos met een massa van 40 kg op. Je hebt de katrollen zo geplaatst dat er 6 touwen gebruikt worden (incl. het touw waar je aan trekt). Je trekt naar beneden toe. Bereken de kracht die nodig is om de doos op te tillen, verwaarloos wrijvingskrachten en gebruik g = 9,81 N/kg. (geef je antwoord alleen in getallen, met één getal achter de komma)
- (78.5 of 78,5) N
Correct
F = 40 ∙ 9,81 = 392,4 N
Factor verkleining is 6-1 = 5 keer
392,4 / 5 = 78,5 N
Incorrect
F = 40 ∙ 9,81 = 392,4 N
Factor verkleining is 6-1 = 5 keer
392,4 / 5 = 78,5 N
-
Vraag 5 van 7
5. Question
Je wilt de doos van de vorige vraag 48 cm optillen. Hoeveel meter touw moet je dan inhalen? (geef je antwoord alleen in getallen, met één getal achter de komma)
- (2,4 of 2.4) m
Correct
Factor verkleining is 6-1 = 5 keer
48 cm ∙ 5 = 240 cm = 2,4 m
Incorrect
Factor verkleining is 6-1 = 5 keer
48 cm ∙ 5 = 240 cm = 2,4 m
-
Vraag 6 van 7
6. Question
Je tilt een tafel met een massa van 15 kg op. Je hebt de katrollen zo geplaatst dat er 4 touwen gebruikt worden (incl. het touw waar je aan trekt). Je trekt naar boven toe. Bereken de kracht die nodig is om de tafel op te tillen, verwaarloos wrijvingskrachten en gebruik g = 9,81 N/kg. (geef je antwoord alleen in getallen, met één getal achter de komma)
- (36,8 of 36.8) N
Correct
F = 15 ∙ 9,81 = 147,15 N
Factor verkleining is 4 keer
147,15 / 4 = 36,8 N
Incorrect
F = 15 ∙ 9,81 = 147,15 N
Factor verkleining is 4 keer
147,15 / 4 = 36,8 N
-
Vraag 7 van 7
7. Question
Tijdens het hijsen van de tafel uit de vorige vraag haal je 4,8 m touw in. Hoeveel meter heb je de tafel opgetild? (geef je antwoord alleen in getallen, met één getal achter de komma)
- (1.2 of 1,2) m
Correct
Factor verkleining is 4 keer
Je hebt de 4,8 m touw binnen gehaald dus de tafel is 4 keer minder omhoog gegaan
4,8 / 4 = 1,2 m
Incorrect
Factor verkleining is 4 keer
Je hebt de 4,8 m touw binnen gehaald dus de tafel is 4 keer minder omhoog gegaan
4,8 / 4 = 1,2 m
Laat een bericht achter
30 berichten op "Katrollen"
beste meneer Wietsma,
hoe kan het dat je bij vraag vier het aantal touwen -1 moet doen en bij vraag 6 je dat niet hoeft te doen?
Als je naar beneden trekt en de kist gaat naar boven helpt het touw waar je aan trekt niet mee (dus -1).
Als je naar boven trekt helpt het touw wel mee en dus niet -1
ik had trouwens wel een ander vraagje kent u het boek nova NaSK 1 ik zit in mavo 4 en daar hebben we het hooft stuk materialen zou u heel misschien daar ook een hooft stuk van kunnen maken op uw website
gr justin
Ken ik! Helaas leent dat hoofdstuk zich niet zo goed voor een video. Alleen het stukje over dichtheid een daar heb ik video van.
Bij de quiz en dan vraag 3. Er staat: Dus 8 touwen +1 want je trekt naar beneden en die telt niet mee dus 9 touwen. maar dan is het toch juist -1?
Vraag was wat onduidelijk, heb em aangepast!
Mag im een handtekenin
Tuurlijk, digitaal:
Wietsma
Je gaat een opstelling met katrollen *maken* (vraag 3).
Thanks, aangepast!
Hallo meneer Wietsma,
Bij vraag 3 staat afronden op een getal achter de komma en het antwoord wordt fout gerekend.
Je hebt helemaal gelijk, een katrol kun je niet met een getal achter de komma hebben, moet heel getal zijn, aangepast!
ik snap vraag 3 niet
Je wilt 230 kg optillen, hiervoor heb je 2256,3 N nodig. Probleem is dat je zelf maximaal 290 N kunt leveren. Je moet je kracht dus vergroten met katrollen. als je dan 2256,3 / 290 doet kom je er achter dat je je kracht 7,8 keer moet vergroten. Aangezien katrollen alleen met hele getallen werken wordt het 8 keer
ik snap vraag 5 niet
Sorry voor het extreem late antwoord 🙁
Bij vraag 4 ben je er achter gekomen dat het gewicht met een factor 5 keer kleiner wordt. Dit betekend dat de je wel 5 keer meer touw moet inhalen. Dus om het object 48 cm op te hijsen moet je 48 x 5 = 240 cm touw = 2,4 m touw inhalen.
Beste meneer Wietsma.
Stel, een touw knapt bij 100 N. Je maakt een takel, losse katrollen, zodat je 4 touwen creëert. Kan je nu met dit touw 400 N tillen voordat het knapt? Het blijft in principe toch maar 1 touw?
Vriendelijke groet Roelof
Hallo Roelof,
Het is inderdaad 1 touw, maar het wordt als het waren dubbel geslagen. Stel je gaat touwtrekken met dit touw, dan breekt het na 100N. Maar als je nu dit touw dubbel slaat, kan het 200N hebben, zo gaat het dan ook met katrollen.
Dank u wel voor de uitleg. Ik dacht ook dat het zo zat, maar kon het niet goed beredeneren. Een engineer in de familie zei dat het maar 1 touw is, vandaar mijn vraag.
Geachte heer Wietsma,
Ik wil mijn tuinverlichting op een generator aansluiten die ik d.m.v. een gewicht wil laten werken. Als ik een gewicht hoog in de boom hang dan duurt het slechts seconden en het is beneden. Kan ik met katrollen het omgekeerde doen? dus het gewicht langzaam laten zakken en de generator hierdoor snel laten draaien? En maakt de diameter van het katrol nog een verschil?
Alvast bedankt voor uw antwoord.
Met vriendelijke groet,
Diederik Logtenberg
Hallo Diederik Logtenberg,
Ja dit kan. Ik zou met tandwielen werken waarbij het touwtje van het gewicht om een stok gedraaid is waar vervolgens een groot tandwiel aan zit. Iedere keer als het stokje een slag draait, zal het grote tandwiel ook een slag draaien. Als dit grote tandwiel vervolgens tegen een klein tandwiel gehouden wordt, zal dit kleine tandwiel heel veel rondjes draaien. Deze kan dan aan een dynamo zitten.
Heel veel succes!
Met vriendelijke groet,
Meneer Wietsma
Geachte heer Wietsma,
Hartelijk dank voor uw antwoord, ik ga er mee aan de slag.
Met vriendelijke groet,
Diederik Logtenberg
hallo, ik heb het boek nova en zit in havo 3, klopt dit dat deze video van paragraaf 5 is?
Uit mijn hoofd klopt dat inderdaad!
Hallo meneer Wietsma,
Bij vraag 6 wordt het volgende aangegeven: Je tilt een doos met een massa van 40 kg op. Je hebt de katrollen zo geplaatst dat er 6 touwen gebruikt worden (incl. het touw waar je aan trekt). Maar bij het antwoord wordt er min gedaan. Dat klopt toch niet
Met vriendelijke groet
Er staat ook dat je naar beneden toe trekt, dat touw wordt dus niet gebruikt, vandaar -1
hallo meneer, ik snap niet echt het verschil van met de richting mee trekken en tegen de richting in trekken
Als je iets optilt en je trekt daarvoor een touw naar boven in dezelfde richting, dan trek je met de richting mee.
Als je iets optilt en je trekt daarvoor een touw naar beneden, dan trek je in de tegenovergestelde richting en trek je tegen de richting in.
Beste meneer Wietsma,
Ik versta niet hoe je bij vraag 3 van 230 kg . 9,81 kg/N naar N gaat.
Als ik ik het zo bekijk kom ik kg²/N uit en niet N.
Logischerwijs zou ik dus 230 kg delen door 9,81 kg/N en dan zou ik wel N uitkomen of zie ik dit zo verkeerd?
De eenheid van valversnelling is als ik mij niet vergis m/s²?
Je hebt helemaal gelijk, de eenheid van valversnelling is m/s²
Maar deze kan ook in N/kg. Er stond per ongeluk kg/N, scherp gezien!
Ik heb het aangepast.